Aansprakelijkheid
Algemeen
Als slachtoffer van een verkeersongeval, bedrijfsongeval, geweldsmisdrijf, medische fout, of ander voorval verandert uw leven plotsklaps. Maar goed dat u verregaande bescherming geniet en er vaak een aansprakelijke wederpartij is die uw schade dient te vergoeden. Mogelijk kunt u ook een beroep doen op een (sociale) verzekering.
De wet en het recht bieden u talrijke mogelijkheden om een schadeveroorzaker aansprakelijk te stellen. Indien er een verkeers- en of veiligheidsnorm wordt overschreden komt het recht een letselschadeslachtoffer verregaand tegemoet ten aanzien van de eisen die worden gesteld aan het te leveren bewijs.
Wij beoordelen graag voor u welke partijen er door u aangesproken kunnen worden en verhalen samen met u de door u reeds geleden en eventueel in de toekomst nog te lijden schade. Dit alles op kosten van de aansprakelijke wederpartij. Alle stappen in het letselschadetraject worden door de letselschadeadvocaat met u afgestemd.
Verkeersongeval
Een aanrijding in het verkeer kan bij automobilisten, inzittenden, fietsers en voetgangers aanzienlijk letsel en derhalve schade veroorzaken. Er zijn dan ook wettelijke regels die slachtoffers van een verkeerongeval beschermen.
Bij verkeersongevallen dient er onderscheid gemaakt te worden tussen enerzijds voorvallen waarbij enkel motorrijtuigen betrokken zijn en anderzijds voorvallen tussen een motorvoertuig en een niet gemotoriseerde verkeersdeelnemer, zoals een voetganger en een fietser.
Schending verkeersregel leidt tot aansprakelijkheid
De regels waaraan verkeersdeelnemers zich dienen te houden zijn neergelegd in de Wegenverkeerswet (WVW), het reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RVV) en het Wegenverkeersreglement (WVR). Overtreding van een daarin neergelegde regel is civielrechtelijk onrechtmatig.
De rechtspraak bepaalt dat indien een ongeval plaatsvindt de gemaakte overtreding geacht wordt causaal te zijn voor het ontstaan van het ongeval, behoudens door de overtreder van de regel te leveren tegenbewijs. Derhalve staat de aansprakelijkheid bij het overtreden van een verkeers- veiligheidsnorm in beginsel vast, hetgeen in het voordeel van het slachtoffer is.
Bijzondere bescherming voor fietsers/voetgangers
De aansprakelijkheid van een gemotoriseerde jegens een niet gemotoriseerde verkeersdeelnemer is gebaseerd op artikel 185 WVW. Het artikel houdt op hoofdlijnen in dat de eigenaar of houder van een motorvoertuig waarmee op de weg wordt gereden en dat betrokken is bij een ongeval waardoor schade wordt toegebracht aan niet door een motorvoertuig vervoerde personen, verplicht is die schade te vergoeden tenzij er sprake is van overmacht.
In de rechtspraak is uitgekristalliseerd dat er slechts sprake is van overmacht indien de bestuurder van het motorvoertuig rechtens geen enkel verwijt te maken valt van de wijze waarop hij aan het verkeer heeft deelgenomen, hetgeen slechts sporadisch voorkomt. De zwakkere verkeersdeelnemer geniet derhalve een verregaande bescherming en wordt door de wetgever en de rechtspraak ruimschoots tegemoetgekomen.
Bijzondere bescherming voor inzittende en opzittende
Wist u overigens dat een inzittende in een motorvoertuig zowel de bestuurder die hem vervoerde alsook de andere bestuurder kan aanspreken als er sprake is van verkeersfouten door beide bestuurders. De onderlinge verhouding tussen de bestuurders regardeert de inzittende niet. Indien er sprake is van personenvervoer in het kader van een reisovereenkomst dan wel vervoersovereenkomst (bus, trein, tram, boot, vliegtuig) gelden er specifieke wettelijke bepalingen.
Eigen schuld
In sommige gevallen kan er sprake zijn van eigen schuld aan de zijde van het slachtoffer. De bewijslast van de eigen schuld rust in beginsel op de aansprakelijke automobilist die zich ter afwering van aansprakelijkheid beroept op de eigen schuld van de benadeelde.
Schade rechtstreeks op WAM-verzekeraar te verhalen
De WAM-verzekeraar van het voertuig dat het verkeersongeval veroorzaakte kan rechtstreeks aansprakelijk gesteld worden. (artikel 6,1 WAM) Dit noemt men ook wel de action directe.
Mocht een voertuig onverhoopt niet verzekerd zijn kan toch de volledige schade worden geclaimd op het Waarborgfonds Motorverkeer.
Verjaring van uw vordering
In beginsel bedraagt de verjaringstermijn voor het aansprakelijk stellen 5 jaar, maar er zijn uitzonderingen. Bijvoorbeeld het aansprakelijk stellen van de WAM-verzekeraar dient binnen 3 jaar plaats te vinden.
Bij verkeersongevallen dient er onderscheid gemaakt te worden tussen enerzijds voorvallen waarbij enkel motorrijtuigen betrokken zijn en anderzijds voorvallen tussen een motorvoertuig en een niet gemotoriseerde verkeersdeelnemer, zoals een voetganger en een fietser.
Schending verkeersregel leidt tot aansprakelijkheid
De regels waaraan verkeersdeelnemers zich dienen te houden zijn neergelegd in de Wegenverkeerswet (WVW), het reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RVV) en het Wegenverkeersreglement (WVR). Overtreding van een daarin neergelegde regel is civielrechtelijk onrechtmatig.
De rechtspraak bepaalt dat indien een ongeval plaatsvindt de gemaakte overtreding geacht wordt causaal te zijn voor het ontstaan van het ongeval, behoudens door de overtreder van de regel te leveren tegenbewijs. Derhalve staat de aansprakelijkheid bij het overtreden van een verkeers- veiligheidsnorm in beginsel vast, hetgeen in het voordeel van het slachtoffer is.
Bijzondere bescherming voor fietsers/voetgangers
De aansprakelijkheid van een gemotoriseerde jegens een niet gemotoriseerde verkeersdeelnemer is gebaseerd op artikel 185 WVW. Het artikel houdt op hoofdlijnen in dat de eigenaar of houder van een motorvoertuig waarmee op de weg wordt gereden en dat betrokken is bij een ongeval waardoor schade wordt toegebracht aan niet door een motorvoertuig vervoerde personen, verplicht is die schade te vergoeden tenzij er sprake is van overmacht.
In de rechtspraak is uitgekristalliseerd dat er slechts sprake is van overmacht indien de bestuurder van het motorvoertuig rechtens geen enkel verwijt te maken valt van de wijze waarop hij aan het verkeer heeft deelgenomen, hetgeen slechts sporadisch voorkomt. De zwakkere verkeersdeelnemer geniet derhalve een verregaande bescherming en wordt door de wetgever en de rechtspraak ruimschoots tegemoetgekomen.
Bijzondere bescherming voor inzittende en opzittende
Wist u overigens dat een inzittende in een motorvoertuig zowel de bestuurder die hem vervoerde alsook de andere bestuurder kan aanspreken als er sprake is van verkeersfouten door beide bestuurders. De onderlinge verhouding tussen de bestuurders regardeert de inzittende niet. Indien er sprake is van personenvervoer in het kader van een reisovereenkomst dan wel vervoersovereenkomst (bus, trein, tram, boot, vliegtuig) gelden er specifieke wettelijke bepalingen.
Eigen schuld
In sommige gevallen kan er sprake zijn van eigen schuld aan de zijde van het slachtoffer. De bewijslast van de eigen schuld rust in beginsel op de aansprakelijke automobilist die zich ter afwering van aansprakelijkheid beroept op de eigen schuld van de benadeelde.
Schade rechtstreeks op WAM-verzekeraar te verhalen
De WAM-verzekeraar van het voertuig dat het verkeersongeval veroorzaakte kan rechtstreeks aansprakelijk gesteld worden. (artikel 6,1 WAM) Dit noemt men ook wel de action directe.
Mocht een voertuig onverhoopt niet verzekerd zijn kan toch de volledige schade worden geclaimd op het Waarborgfonds Motorverkeer.
Verjaring van uw vordering
In beginsel bedraagt de verjaringstermijn voor het aansprakelijk stellen 5 jaar, maar er zijn uitzonderingen. Bijvoorbeeld het aansprakelijk stellen van de WAM-verzekeraar dient binnen 3 jaar plaats te vinden.
Arbeidsongeval
Een ongeval op het werk, een arbeidsongeval oftewel bedrijfsongeval, brengt vaak ernstige gevolgen met zich mee. De werknemer geniet dan ook een wettelijke bescherming. Indien er in de uitoefening van werkzaamheden letsel wordt opgelopen dient de werkgever aan te tonen dat hij aan zijn zorgplicht ex artikel 7:658 BW heeft voldaan. Wettelijke grondslagen voor aansprakelijkheid van de werkgever voor gezondheidsschade kunnen worden gevonden in zowel het contractuele arbeidsrecht als het buitencontractuele aansprakelijkheidsrecht.
Schade in de uitoefening van werkzaamheden
Indien de werknemer aannemelijk kan maken dat hij in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade heeft geleden, is het aan de werkgever om aan te tonen dat hij zijn zorgplicht heeft nageleefd. De werkgever draagt derhalve het bewijsrisico van de nakoming van de zorgplicht.
Zorgplicht werkgever
Het belangrijkste wetsartikel is artikel 7:658 BW, waarin de zorgplicht van de werkgever voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden is neergelegd. Deze zorgplicht behoeft uiteraard nadere invulling. Dit kan op twee manieren.
In de eerste plaats is het van belang of er een geschreven verplichting bestaat die de werkgever moet naleven (Arbowet, Arbeidstijdenwet, Arbeidsomstandighedenbesluit, Arbeidsomstandighedenregeling, Arbeidstijdenbesluit). Indien de publiekrechtelijke norm zag op de concrete werkomstandigheden, althans bescherming beoogde te bieden tegen het specifieke gevaar dat zich heeft verwezenlijkt, is de werkgever in beginsel aansprakelijk.
Maar ook indien de werkgever de publiekrechtelijke verplichtingen heeft nageleefd vrijwaart hem dat niet van aansprakelijkheid ex artikel 7:658 BW. Immers ook op grond van het ongeschreven recht kan een werkgever aansprakelijk zijn. Of er sprake is van een ongeschreven regel hangt af van de omstandigheden van het geval, waarbij de Hoge Raad met regelmaat verwijst naar de 'Kelderluikcriteria' voor het beoordelen of er sprake is van onrechtmatige gevaarzetting, zijnde "de grootte van de kans dat in een bepaalde situatie ongevallen ontstaan, de ernst van de mogelijke gevolgen daarvan, de mate van waarschijnlijkheid dat mensen niet voldoende oplettend zullen zijn en de bezwaarlijkheid van te nemen veiligheidsmaatregelen".
Artikel 7:611 BW behelst de norm van goed werkgeverschap en goed werknemerschap. Het artikel wordt wel gezien als een specifieke uitwerking voor het arbeidsrecht van de algemene norm inzake redelijkheid en billijkheid. Indien artikel 7:658 BW en of artikel 6:162 BW niet van toepassing is wordt in de rechtspraak artikel 7:611 BW ook wel gebruikt als grondslag voor een schadevergoedingsplicht van de werkgever bij letselschade.
Gratis eerste advies
Aan hand van het ongevallenrapport en of het SZW-rapport/Arbeidsinspectie kan vaak een goede eerste juridische inschatting gemaakt worden. Neem telefonisch contact op of vul het contactformulier in voor vrijblijvend advies.
Schade in de uitoefening van werkzaamheden
Indien de werknemer aannemelijk kan maken dat hij in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade heeft geleden, is het aan de werkgever om aan te tonen dat hij zijn zorgplicht heeft nageleefd. De werkgever draagt derhalve het bewijsrisico van de nakoming van de zorgplicht.
Zorgplicht werkgever
Het belangrijkste wetsartikel is artikel 7:658 BW, waarin de zorgplicht van de werkgever voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden is neergelegd. Deze zorgplicht behoeft uiteraard nadere invulling. Dit kan op twee manieren.
In de eerste plaats is het van belang of er een geschreven verplichting bestaat die de werkgever moet naleven (Arbowet, Arbeidstijdenwet, Arbeidsomstandighedenbesluit, Arbeidsomstandighedenregeling, Arbeidstijdenbesluit). Indien de publiekrechtelijke norm zag op de concrete werkomstandigheden, althans bescherming beoogde te bieden tegen het specifieke gevaar dat zich heeft verwezenlijkt, is de werkgever in beginsel aansprakelijk.
Maar ook indien de werkgever de publiekrechtelijke verplichtingen heeft nageleefd vrijwaart hem dat niet van aansprakelijkheid ex artikel 7:658 BW. Immers ook op grond van het ongeschreven recht kan een werkgever aansprakelijk zijn. Of er sprake is van een ongeschreven regel hangt af van de omstandigheden van het geval, waarbij de Hoge Raad met regelmaat verwijst naar de 'Kelderluikcriteria' voor het beoordelen of er sprake is van onrechtmatige gevaarzetting, zijnde "de grootte van de kans dat in een bepaalde situatie ongevallen ontstaan, de ernst van de mogelijke gevolgen daarvan, de mate van waarschijnlijkheid dat mensen niet voldoende oplettend zullen zijn en de bezwaarlijkheid van te nemen veiligheidsmaatregelen".
Artikel 7:611 BW behelst de norm van goed werkgeverschap en goed werknemerschap. Het artikel wordt wel gezien als een specifieke uitwerking voor het arbeidsrecht van de algemene norm inzake redelijkheid en billijkheid. Indien artikel 7:658 BW en of artikel 6:162 BW niet van toepassing is wordt in de rechtspraak artikel 7:611 BW ook wel gebruikt als grondslag voor een schadevergoedingsplicht van de werkgever bij letselschade.
Gratis eerste advies
Aan hand van het ongevallenrapport en of het SZW-rapport/Arbeidsinspectie kan vaak een goede eerste juridische inschatting gemaakt worden. Neem telefonisch contact op of vul het contactformulier in voor vrijblijvend advies.
Geweldsmisdrijf
Indien u het slachtoffer bent van een geweldsmisdrijf heeft u een aantal mogelijkheden om de door u geleden schade te verhalen op de dader en of diens aansprakelijkheidsverzekeraar.
Voeging in strafprocedure
In de eerste plaats kunt u zich voegen in de strafprocedure door middel van een voegingsformulier. De strafrechter zal alsdan in het kader van de stafzaak ook uw (civielrechtelijke) vordering beoordelen. Indien er sprake is van een eenvoudig te beoordelen vordering zal de strafrechter de zaak definitief beslissen. Indien er sprake is van een complexe zaak zal hij u niet-ontvankelijk verklaren dan wel een voorschot op de schade toewijzen.
Dader of diens verzekeraar / civiele actie
In de tweede plaats kunt u de dader rechtstreeks aansprakelijk stellen en bezien of zijn aansprakelijkheidsverzekeraar dekking biedt voor het voorval/de schade. Vaak is dit niet het geval u zult u de schade moeten verhalen op de dader zelf. Dit kan zowel buiten rechte als in rechte bij de civiele rechter.
Schadefonds Geweldsmisdrijven
Tenslotte bestaat de mogelijkheid om zich te wenden tot het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Dit fonds keert een gedeelte van de materiële en immateriële schade uit. Van een integrale schadevergoeding is dan ook geen sprake.
Voeging in strafprocedure
In de eerste plaats kunt u zich voegen in de strafprocedure door middel van een voegingsformulier. De strafrechter zal alsdan in het kader van de stafzaak ook uw (civielrechtelijke) vordering beoordelen. Indien er sprake is van een eenvoudig te beoordelen vordering zal de strafrechter de zaak definitief beslissen. Indien er sprake is van een complexe zaak zal hij u niet-ontvankelijk verklaren dan wel een voorschot op de schade toewijzen.
Dader of diens verzekeraar / civiele actie
In de tweede plaats kunt u de dader rechtstreeks aansprakelijk stellen en bezien of zijn aansprakelijkheidsverzekeraar dekking biedt voor het voorval/de schade. Vaak is dit niet het geval u zult u de schade moeten verhalen op de dader zelf. Dit kan zowel buiten rechte als in rechte bij de civiele rechter.
Schadefonds Geweldsmisdrijven
Tenslotte bestaat de mogelijkheid om zich te wenden tot het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Dit fonds keert een gedeelte van de materiële en immateriële schade uit. Van een integrale schadevergoeding is dan ook geen sprake.
Medische fout
Medische aansprakelijkheid betreft de civielrechtelijke aansprakelijkheid van een instelling of hulpverlener in de gezondheidszorg, doorgaans een ziekenhuis of arts.
Een arts of ziekenhuis kan op grond van onrechtmatige daad of contractueel aansprakelijk zijn voor de schade die is veroorzaakt door eigen handelen of nalaten, door dat van hulppersonen en of door het gebruik van een gebrekkige zaak.
Redelijk handelend en bekwaam arts/specialist
Maatstaf waarmee de aansprakelijkheid moet worden beoordeeld is gelegen in de zorgvuldigheid die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend arts mag worden verwacht. Met andere woorden dient beoordeeld te worden of een andere arts/specialist in de gegeven omstandigheden op een gelijke wijze gehandeld zou hebben.
Anderzijds wordt er ook uitgegaan van een redelijk handelend patiënt.
Informed consent
U dient voorafgaand aan een medische ingreep genoegzaam geïnformeerd te worden over eventuele risico's die verbonden zijn aan de medische behandeling. Dit opdat u rekening kunt houden met eventuele schadelijke gevolgen. U dient weloverwogen tot een beslissing te kunnen komen of u zich al dan niet zult laten behandelen.
Verzwaarde stelplicht voor de arts
Het slachtoffer wordt bij medische kunstfouten bewijstechnisch minder ver tegemoetgekomen dan bij overige aansprakelijkheidskwesties. De bewijslast rust op de patiënt. Echter van de arts kan verlangd worden dat hij voldoende feitelijke gegevens verstrekt ter motivering van zijn betwisting van de stellingen van de patiënt. Dit teneinde de patiënt aanknopingspunten voor eventuele bewijslevering te verschaffen. Dit noemt men ook wel een verzwaarde stelplicht.
Een arts of ziekenhuis kan op grond van onrechtmatige daad of contractueel aansprakelijk zijn voor de schade die is veroorzaakt door eigen handelen of nalaten, door dat van hulppersonen en of door het gebruik van een gebrekkige zaak.
Redelijk handelend en bekwaam arts/specialist
Maatstaf waarmee de aansprakelijkheid moet worden beoordeeld is gelegen in de zorgvuldigheid die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend arts mag worden verwacht. Met andere woorden dient beoordeeld te worden of een andere arts/specialist in de gegeven omstandigheden op een gelijke wijze gehandeld zou hebben.
Anderzijds wordt er ook uitgegaan van een redelijk handelend patiënt.
Informed consent
U dient voorafgaand aan een medische ingreep genoegzaam geïnformeerd te worden over eventuele risico's die verbonden zijn aan de medische behandeling. Dit opdat u rekening kunt houden met eventuele schadelijke gevolgen. U dient weloverwogen tot een beslissing te kunnen komen of u zich al dan niet zult laten behandelen.
Verzwaarde stelplicht voor de arts
Het slachtoffer wordt bij medische kunstfouten bewijstechnisch minder ver tegemoetgekomen dan bij overige aansprakelijkheidskwesties. De bewijslast rust op de patiënt. Echter van de arts kan verlangd worden dat hij voldoende feitelijke gegevens verstrekt ter motivering van zijn betwisting van de stellingen van de patiënt. Dit teneinde de patiënt aanknopingspunten voor eventuele bewijslevering te verschaffen. Dit noemt men ook wel een verzwaarde stelplicht.
Overige
Naast de vorenvermelde aansprakelijkheidsgronden zijn er nog diverse andere aansprakelijkheidsgronden. Onder andere de navolgende:
In een aantal gevallen is er sprake van risico-aansprakelijkheid, zodat behoudens te leveren tegenbewijs de schade vergoed dient te worden.
Kortom: er bestaan diverse grondslagen om uw letselschade te verhalen. Wij adviseren u graag. Neem vandaag nog telefonisch contact op of vul het contactformulier in. Samen met u zullen we bezien welke mogelijkheden er voor u zijn!
- Aansprakelijkheid van de wegbeheerder
- Aansprakelijkheid bij sport en spel
- Aansprakelijkheid voor roerende zaken (6:173 BW),
- Aansprakelijkheid voor opstallen (6:174 BW)
- Aansprakelijkheid voor dieren (6:179 BW)
- Aansprakelijkheid voor kinderen (6:169 BW)
- Aansprakelijkheid voor ondergeschikten (6:170 BW)
- Aansprakelijkheid voor niet-ondergeschikten (6:171 BW)
In een aantal gevallen is er sprake van risico-aansprakelijkheid, zodat behoudens te leveren tegenbewijs de schade vergoed dient te worden.
Kortom: er bestaan diverse grondslagen om uw letselschade te verhalen. Wij adviseren u graag. Neem vandaag nog telefonisch contact op of vul het contactformulier in. Samen met u zullen we bezien welke mogelijkheden er voor u zijn!
